POLSCY DOKUMENTALIŚCI NA MIĘDZYNARODOWYCH WYDARZENIACH BRANŻOWYCH – PODSUMOWANIE 2024 ROKU
Za nami kolejny intensywny rok dla polskiej branży filmowej. W 2024 roku rodzimi dokumentaliści i dokumentalistki byli obecni na najważniejszych wydarzeniach filmowych na całym świecie prezentując swoje nowe projekty czy uczestnicząc w targach, warsztatach i spotkaniach networkingowych. Nie zabrakło nas na najważniejszych wydarzeniach dokumentalnych, jak IDFA Forum, CPH:Forum, DOK Industry, Visions du Reel Industry, Hot Docs Forum czy Sunny Side of the Doc.
Już początek 2024 roku obfitował w ważne wydarzenia, na które zaproszono polskie projekty filmów dokumentalnych. W styczniu dowiedzieliśmy się, że „Grudzień” Grzegorza Paprzyckiego, produkowany przez Telemark i Just A Moment, został zaproszony na forum koprodukcyjne When East Meet West w Trieście. W spotkaniach Producers Meet Producers podczas FIPADOC Industry we francuskim Biarritz wzięła udział Marta Wierzbicka (Smart Films). Kiedy w lutym ogłoszono listę projektów zakwalifikowanych do tegorocznej edycji kopenhaskiego prestiżowego CPH:FORUM, nie zabrakło na niej polskich koprodukcji. Wśród wybranych zgłoszeń znalazł się „Language X” Tanyi Haurylchyk oraz „Lessons of Chemistry” Magdy Grudniewskiej.
Do udziału programie szkoleniowym Eurodoc zakwalifikowało się dwoje polskich producentów - Daria Maślona (Silver Frame) z projektem “Under His Spell” Łukasza Konopy i Glib Lukianets (Gogol Film) z projektem “Twinkle, Twinkle” Jude Kang.
Z kolei na czeskim East Doc Platform w Pradze zaprezentowało się aż 15 polskich produkcji. W East Silver Market / East Doc Market znalazły się projekty „Dokąd umierają malarze” Michała Pietraka, „Fakir” Romana Ďuriša, „Kwiaty Ukrainy” Adeliny Borets, „Las” Lidii Dudy, „Gość” Zuzanny Solakiewicz i Zviki Gregory’ego Portonya, „Dziecko z pyłu” Weroniki Milczewskiej, „Gdy powieje harmatan” Edyty Wróblewskiej, „Na własnych zasadach” Tadeusza Chudego i „Putin’s Playground” Konrada Szołajskiego. Sześć projektów zaprezentowano podczas East Doc Forum: “Under His Spell” Łukasza Konopy (prod. Siver Frame), “Ptaszek” Anety Ptak (prod. Staron-Film), „Listy” Anderia Kutsili (prod. Docedu Foundation), „Keepers of the Ruins” Marii Shevchenko (prod. New Kyiv) i “Jak zostałam porywaczką" Adrew Cartera (prod. Aleksandra Szczęsna). Polskie projekty prezentowane na East Doc Forum odbierały nagrodę aż sześciokrotnie. Laureatem nagrody głównej został „Under His Spell”, a aż trzy nagrody trafiły do "Ptaszka". Wyróżniono również „Letters” Anderia Kutsili i „Keepers of the Ruins”. Silver Eye Award otrzymał dokument "Kwiaty Ukrainy" Adeliny Borets (prod. Gogol Films i Kos Kino).
Polskie projekty miały okazję zaprezentować się na DocsBarcelona Industry. W ramach Rough Cut Pitch prezentowany był projekt „My Sunnyside” Matyldy Kawki. Z kolei na New Tech Pitch zaproszono pięć tytułów, a jednym z nich był polsko-litewska „Litualnica VR” Andriusa Lekaviciusa. Do Szwajcarii na branżową część prestiżowego festiwalu Visions du Reél, czyli VdR-Pitching zaproszono projekt dokumentu „Droga do” Natalii Dołgowskiej (prod. Kijora Film). „Radość Hasana” Natalii Pietsch i Grzegorza Piekarskiego (prod. Larmo) oraz „Dziecko z pyłu” Weroniki Mliczewskiej (prod. Ya Man Studio) to dwa polskie projekty, które w kwietniu zostały przyjęte na kolejną edycję warsztatów dok.incubator. W tym samym czasie „Ptaszek” Anety Ptak oraz „Frontline” Alisy Kovalenko (prod. Haka Films) otrzymały wiadomość potwierdzającą ich udział w pitchingu East Doc Platform Showcase w ramach Cannes Docs podczas festiwalu w Cannes. Na słynnym Hot Docs Forum zaprezentowany został projekt „En Garde” Mateusza Wajdy (prod. Paweł Ziemilski / MX35).
W drugiej połowie maja dowiedzieliśmy się, że "Mój ojciec, ICEMAN" Łukasza Kowalskiego (prod. 4.30 Studio) oraz "Dzieci Świętej Barbary" Oliwi Tonteri (prod. Kompot i Kalejdoskop Film) zostały zaproszone na warsztaty Ex Oriente Film. Z kolei „Bałtyk” Igi Lis i polsko-łotewsko-estoński projekt „Nord Express” Kārlis Lesiņš były prezentowane na Baltic Sea Docs Forum w Rydze. W drugiej połowie czerwca nie mogło zabraknąć polskiej delegacji na targach filmu dokumentalnego Sunny Side of the Doc we francuskim La Rochelle. To jedna z największych branżowych imprez poświęconych dokumentowi, którą co roku odwiedzają przedstawiciele najważniejszych stacji telewizyjnych, dystrybutorzy i producenci filmowi z całego świata. Polskie stoisko było obecne na targach po raz siedemnasty. Wśród promowanych tam projektów znalazły się „Bałtyk” Igi Lis, „Isabella” Joanny Janikowskiej, „Na własnych zasadach” i „Światło w cieniu” Tadeusza Chudego, „Naveen” Tomasza Wysokińskiego, „Droga do” Natalii Dołgowskiej, „Wielki szef” Tomasza Wolskiego, „Woytek” Piotra Małeckiego oraz „Wyścig z duchami” Piotra Małeckiego i Macieja Nabrdalika. Stoisko oraz polska delegacja zorganizowane zostały przez Krakowską Fundację Filmową w ramach projektu Polish Docs PRO.
Na początku czerwca zakończyła się kolejna edycja KFF Industry - najważniejszego wydarzenia branżowego dla dokumentalistów w Polsce. Odbywające się podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego wydarzenie jest przeznaczone dla filmowych profesjonalistów. Podczas dwóch pitchingów - Docs to Go i Docs to Start i marketu koprodukcyjnego CEDOC zaprezentowano ponad 50 projektów. Szczegółowe informacje można znaleźć tutaj.
Pod koniec wakacji poznaliśmy nazwiska producentów, którzy zostali zaproszeni do kolejnej edycji prestiżowego programu Emerging Producers. Wśród nich znalazła się też Zofia Kujawska. Utalentowana polska producentka współpracowała z wieloma uznanymi reżyserami m.in. z Agnieszką Zwiefką („Drzewa milczą”, „Vika!”), Jakubem Piątkiem („Pianoforte”), Martą Minorowicz (fabularna „Iluzja”) czy Edytą Wróblewską („Gdy powieje harmattan”) zdobywając uznanie za swoje profesjonalne podejście do każdego projektu. Również w sierpniu dowiedzieliśmy się, że projekt dokumentu „Wielki szef” Tomasza Wolskiego został zaproszony na CineLink Industry Days tegorocznego Sarajevo Film Festival. Tytuł znalazł się wśród ośmiu produkcji prezentowanych w ramach Docu Talents from the East. Przedstawiciele DAFilms zachwycili się projektem Tomasza Wolskiego i przyznali mu Distribution Award.
We wrześniu Krakowska Fundacja Filmowa otrzymała nagrodę PISF za promocję polskiego kina za granicą. Było to doskonałe preludium do wydarzeń branżowych, które miały miejsce jesienią, a które w części były właśnie organizowane przez KFF w ramach projektu Polish Docs PRO wspierającego i promującego polską branżę dokumentalną za granicą. Wśród wydarzeń, które były zrealizowane w ramach tego projektu, była polska delegacja reżyserów i producentów na październikowe DOK Industry podczas DOK Leipzig. W wydarzeniach branżowych w Lipsku wzięli udział: Marta Szymanowska (Kijora) z projektem „Isabella” Joanny Janikowskiej, Mateusz Wajda (MX35) ze swoim projektem „En Garde”,
Maciej Kubicki (Telemark) z projektami „The World Is Not (a) Mine” Natalii Koniarz i „Tren” Michała Bielawskiego oraz Marta Wierzbicka (Smart Films) reprezentująca projekt „Na własnych zasadach” Tadeuusza Chudego i Michał J. Owerczuk z projektem swojego filmu „Cambodjana”. Producenci wzięli udział w spotkaniach Delegation Mix&Match oraz w niemiecko-czesko-polskich spotkaniach koprodukcyjnych przygotowywanych we współpracy z czeskim Instytutem Filmu Dokumentalnego. Nie był to koniec polskich akcentów na DOK Industry. Polsko – niemiecki projekt „Listy” Andreia Kutsily, produkowany przez DocEdu Foundation and DOCDAYS Productions GmbH, został zaproszony do spotkań koprodukcyjnych w ramach DOK Co-Pro Market Projekt „The Town That Drove Away” w reżyserii Natalii Pietsch i Grzegorza Piekarskiego, został zaprezentowany podczas DOK Preview Training, a projekt „Mój ojciec. ICEMAN” Łukasza Kowalskiego wziął udział w lipskiej sesji warsztatów Ex Oriente.
Niemalże w tym samym czasie co niemieckie wydarzenia odbywało się Jihava Industry, czyli międzynarodowe wydarzenie przeznaczone dla branży kina dokumentalnego podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych w czeskiej Jihlavie. Organizowana przez Krakowską Fundację Filmową polska delegacja Polish Docs PRO wzięła udział w tym wydarzeniu, a w jej skład wchodzili: Natalia Koryncka‑Gruz (Eureka Studio) z projektem „Crack in Wall”, Maciej Kubicki i Piotr Śmiechowski (Telemark) z projektami „Grudzień” Grzegorza Paprzyckiego, „Dekonstrukt” Mateusza Góry i Kamila Wilka, „ A World Is Not (a) Mine” Natalii Koniarz oraz „Tren” Michała Bielawskiego, Dorota Schleiss (ASF Studio) reprezentująca „Basement Love”, reż. Martyny Majewskiej, „Przypadek? Nie sądzę!” Kariny Kleszczewskiej oraz „Fit for Space Season” Tomasza Bardorsha, Monika Braid (Braidmade Films) z projektem „Krok po kroku" Elizy Kubarskiej i Michała Worocha, Marta Dużbabel (Grupa ATM) z projektami „Polański” Marcina Borchardta, „There’s Nothing to Fear” Kasi Cieślar, „The Death of Our Mother” Marcina Koszałki i „Unheard. The Story of Sarsa” Luizy Budejko oraz Justyna Kluczewska (Raban) , która reprezentowała projekty „The Chef Suffragette” Magdaleny Szymków i „Becoming Christine Granville” Sylwii Rosak. Dodatkowo projekt „Sugarland” w reżyserii Julii Groszek (prod. Alicja Gancarz / Autograf) został zaprezentowany podczas pichingu Ji.hlava New Visions Forum: Europe.
Na przełomie października i listopada docierały do nas niezwykle pomyślne wieści z Amsterdamu dokąd ruszyła kolejna z naszych dużych delegacji. W ramach IDFA Forum zaprezentowane zostały aż dwa polskie projekty: „Sceny rodzinne” Anu Czerwińskiego (prod. Anna Stylińska, Katarzna Ślesicka / My Way Studio) i polsko - brytyjska koprodukcja „Trolls vs Elves” Aleksandry Rydzkowskiej, a do udziału w IDFA Academy zaproszony został Daniel Stopa. W IDFA Industry po raz kolejny udział wzięła polska delegacja Polish Docs Pro, zorganizowana przez Krakowską Fundację Filmową. Jednym z kluczowych wydarzeń w ramach polskiej obecności na IDFA było Polish Docs Pro Showcase. To prezentacja czterech projektów w fazie produkcji, wśród których znalazły się „Dziecko z pyłu” Weroniki Mliczewskiej, „Grudzień” Grzegorza Paprzyckiego, „Sceny rodzinne”, reż. Anu Czerwiński oraz „Droga do” Natalii Dołgowskiej. Polskie filmy promowane były także podczas marketu Docs for Sale.