POLSKIE DOKUMENTY ETNOGRAFICZNE – KOLEJNA ODSŁONA
Zapraszamy na kolejną odsłonę comiesięcznego cyklu „Polskie dokumenty etnograficzne”. W tym miesiącu Magdalena Ciesielska, doktorantka w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ, pisze o dwu interesujących filmach, dokumentalnych portretach ludzi star-szych, zamieszkujących polską wieś. Pierwszy to „Studnia” Krystyny Gryczełowskiej, drugi to „Kres świata” Mateusza Skalskiego z 2010 roku.
Kolejny raz chciałabym podjąć się tematu polskiej wsi w obiektywie wybitnych dokumentalistów. Tym razem jednak głównymi bohaterami będą ludzie starzy, którzy - mimo upływu czasu – wciąż borykają się z podobnymi problemami. Pierwszy film to dzieło Krystyny Gryczełowskiej pt. „Studnia” z 1986 roku.Gryczełowska opowiada historie ludzi, żyjących w pewnej mazurskiej wsi, nazywanej także „wioską spokojnej starości”. Jest to bardzo specyficzne miejsce, gdyż trafiają tu starzy rolnicy, którzy nie mają już siły pracować na własnym gospodarstwie i nie posiadają stałej opieki. Inicjatywa wydaje się być szlachetna, ludzie opowiadają do kamery, że jest im dobrze i są zadowoleni, jednak oglądając ten obraz nie sposób oprzeć się wrażeniu, że ich szczęście jest pozorne. Choć reżyserka kolejny raz pozbawia obraz komentarza i nie podejmuje się własnej oceny obserwowanego świata a jedynie rejestruje napotkaną rzeczywistość, to niemal każda kolejna scena wywołuje w nas współczucie i poczucie niesprawiedliwości. Jest w tych ludziach coś niepokojącego, ich twarze emanują smutkiem, zrezygnowaniem i brakiem nadziei. Są oni starzy, schorowani i przede wszystkim bardzo samotni, coraz trudniej jest im samodzielnie radzić sobie z codziennością.
Pełen tekst atrykułu przeczytasz tutaj.