„NIEDZIELA Z... MACIEJEM DRYGASEM” W TVP KULTURA
W najbliższą niedzielę, 15 maja, TVP Kultura zaprezentuje sylwetkę Macieja Drygasa, dokumentalisty z wieloletnim dorobkiem filmowym, scenarzysty i wykładowcy, reżysera takich filmów, jak: „Falstart”, „Usłyszcie mój krzyk” czy „Stan nieważkości”.
O godzinie 17:10 TVP Kultura rozpocznie cotygodniowy cykl „Niedziela z…” emisją dokumentu „Stan nieważkości” - opowieści o radzieckich kosmonautach, przeplatanej nigdy wcześniej nie pokazywanymi materiałami archiwalnymi. W programie znajdą się również: „Jeden dzień w PRL” (godz. 19:00), „Usłysz nas wszystkich” (godz. 20:10) oraz „Psychoterapia” (godz. 20:40).
„Stan nieważkości”
Kosmos poraził ich, widok Ziemi - zaskoczył i zachwycił. Doznawali uniesień, choć wszystko było trudne: praca w stanie nieważkości i w ciasnym wnętrzu, problemy z fizjologią, przeróżne dolegliwości, pragnienie kobiety, tęsknota. Przeżyć tych jednak nie oddaliby za nic. Byli dumni. Dumny był cały naród radziecki, dowodząc politycznym przeciwnikom swej wyższości. Podbój kosmosu powszedniał. Aż runął mur dzielący świat na dwa wrogie obozy i zaczęły się kłopoty. Zabrakło pieniędzy na kontynuowanie programu kosmicznego. Na Bajkonurze sterczą w niebo rdzewiejące konstrukcje. Po stepie poniewierają się szczątki kapsuł. W takim właśnie momencie Maciej Drygas dotarł do sześciu radzieckich kosmonautów - Hermana Titowa, Gieorgija Greczki, Witalija Żebrowa, Władimira Sołowiowa, Aleksandra Ławiejkina i Walerija Polakowa. Rozmawiał z konstruktorem rakiet, prof. Konstantinem Feoktistowem, pionierem medycyny kosmicznej, prof. Olegiem Gazeko, prof. Anatolijem Grigoriewem i Wierą Pacajewą, wdową po kosmonaucie. Odnalazł uczestników eksperymentów medycznych Jewgienija Kiriuszyna i Michaiła Griszkowa. Udało mu się również uzyskać dźwiękowe fragmenty seansów łączności Ziemi ze stacją orbitalną i zarejestrowane na dyktafonie dzienniki kosmonauty Walerego Polakowa, nigdy wcześniejnie pokazywane materiały z archiwów PO "Energia" w Kaliningradzie, moskiewskiego Instytutu Problemów Medyczno-Biologicznych, Rosyjskiego Państwowego Archiwum Dokumentacji Filmowej, Rosyjskiego Centrum Dokumentacji Kosmicznej, moskiewskiego "Videokosmosu" i Studia Filmowego "Newa" w Sankt Petersburgu.
Z tego bogatego, a miejscami wręcz sensacyjnego materiału Drygas skonstruował fascynujący film. Po mistrzowsku buduje w nim nastrój zachwytu kosmosem i radości spełnionych marzeń, by złamać go, odsłaniając tajemnicę okrutnych eksperymentów medycznych, z całą bezwzględnością prowadzonych na ludziach i zwierzętach, a potem przyciemnić go jeszcze bardziej pokazując tragedię katastrof i śmierci i wreszcie zakończyć goryczą zawodu, bezsensu i pustki.
Film Drygasa otrzymał m.in. I nagrodę na Bałtyckim Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Telewizyjnych na Bornholmie, wyróżnienie jury na prestiżowym Międzynarodowym Festiwalu Twórczości Radiowej i Telewizyjnej Prix Italia oraz Grand Prix na międzynarodowych festiwalach w Monte Carlo, Strasburgu i Egipcie.
„Jeden dzień z PRL”
27 września 1962 roku. Tego dnia nie zdarzyło się w PRL nic szczególnego. Prognoza pogody przewidywała zachmurzenie umiarkowane. Ponad 1600 obywateli przyszło na świat, około 600 zmarło.
Dzień jak co dzień."Jeden dzień w PRL" to unikatowa próba odtworzenia jednego zwykłego dnia z życia ludzi w komunistycznej Polsce. Autor wybrał dzień, w którym z punktu widzenia wielkiej historii w Polsce nie wydarzyło się nic znaczącego. Co w tym dniu robili obywatele i czym żyło państwo?
W filmie, którego dokumentacja i realizacja trwała 3 lata, reżyser wykorzystał materiały archiwalne właśnie z 27 września 1962 roku. Oprócz materiałów filmowych są to autentyczne dokumenty, listy, notatki, które powstały tego dnia. To właśnie te dokumenty decydują o sile tego z pozoru prostego i zwykłego filmu. Fakt, że czytają je amatorzy - ludzie w różnym wieku pochodzący z różnych regionów w Polsce, sprawia, że robią jeszcze większe wrażenie. Dokumenty te pokazują życie w PRL z perspektywy pojedynczych ludzi, są nie tylko świadectwem historii, ale przede wszystkim poruszającym zapisem osobistych przeżyć i zdarzeń. Usłyszeć wśród nich można rozpaczliwy list żony do męża odsiadującego karę w więzieniu, ocierające się o absurd notatki z obserwacji inwigilowanych przez milicję ludzi, zapisy podsłuchiwanych rozmów.
W filmie wykorzystane zostały m.in. materiały archiwalne IPN, TVP, Polskiego Radia, WFDiF
i pochodzące ze zbiorów prywatnych. Autor filmu, Maciej J. Drygas, jest dokumentalistą, reżyserem filmowym i radiowym, scenarzystą, twórcą głośnego dokumentu "Usłyszcie mój krzyk" nagrodzonego w 1991 roku Feliksem dla najlepszego filmu dokumentalnego, a także laureatem wielu międzynarodowych festiwali, m.in. Prix Italia za słuchowisko dokumentalne "Testament" i Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Twórczości Telewizyjnej w Monte Carlo za film dokumentalny "Stan nieważkości"
„Usłysz nas wszystkich”
Autorski krótkometrażowy film dokumentalny, odkrywający nieznany, a jednocześnie nieodwracalnie znikający świat pustyni nubijskiej w Sudanie. Losy afrykańskich bohaterów splatają się z życiem międzynarodowych ekspedycji archeologicznych, wśród których Polska ma bardzo znaczące miejsce. Ich odkrycia i badania archeologiczne w sposób fundamentalny poszerzają wiedzę o historii naszej cywilizacji. Odkrycie przez nich w skalistopiaszczystej pustyni nubijskiej odręcznie wyżłobionych inskrypcji w języku staronubijskim, stały się sensacją na skalę międzynarodową i są pretekstem dla metaforycznej opowieści o przemijaniu.
„Psychoterapia”
Studentka wydziału psychologii uważa, że zasób wiedzy i doświadczenia jakie posiadła na uczelni dają jej prawo do samodzielnego działania. Prowadzi zajęcia psychoterapeutyczne z grupą studentów. Jednak kończą się one niepowodzeniem.
Źródło: www.tvp.pl
(Na zdjęciu obok: fotos z filmu "Jeden dzień w PRL")